Program GLOBE (Global Learning and Observations to Benefit the Environment) jest międzynarodowym programem, który skupiając uczniów, nauczycieli i naukowców umożliwia poznawanie globalnych problemów środowiska. W ramach Programu w 104 krajach świata, funkcjonuje sieć ponad 13000 szkół podstawowych i ponadpodstawowych, badających problemy ekologiczne środowiska oraz dzielących się informacjami z tego zakresu z całą międzynarodową społecznością.

1. Dane statystyczne:

Szkoła uczestniczy w Programie GLOBE od 27.11.2003 r. W Programie uczestniczy 5 przeszkolonych nauczycieli podczas warsztatów w Warszawie:

➢ mgr Ewelina Kardaś (nauczyciel chemii- wychowawca klasy 3b - badawczej) – zajmuje się badaniami gleb

➢ mgr Beata Tutaj (nauczyciel biologii – wychowawca klasy 1b – biologicznej) zajmuje się hydrologią i badaniami fenologicznymi

➢ mgr Romana Januszewska- Jahn – wychowawca klasy 2d- turystycznej) – zajmuje się badaniami atmosferycznymi

➢ mgr Ewa Barć (nauczyciel fizyki)- zajmuje się wysyłaniem badań atmosferycznych przez Internet do centralnej bazy w Waszyngtonie

➢ mgr Agnieszka Wójtowicz (nauczyciel matematyki) od wiosny 2008 r. będzie zajmować się badaniami pokrycia terenu.

3. Wykorzystanie doświadczeń Programu GLOBE:

UCZNIOWIE

o spotkania

tytuł spotkania : GLOBE GAMES – Banov niedaleko Uherskiego Brodu

termin: 5-8 maja 2006 r.

liczba uczestników: 2 uczniów z klasy badawczej + 1 nauczyciel

W dniach 5-8.05.2006 r. dwie uczennice z klasy badawczej: Gabriela Bardź i Natalia Motyka reprezentowały Polskę w GLOBE GAMES organizowanych przez Terezę, czyli instytucję, która koordynuje ten Program w Czechach od 1998 r. Opiekunem wycieczki była Pani Ewelina Kardaś. Do miasta Banov, niedaleko Uherskiego Brodu przyjechało 250 uczniów i nauczycieli z Czech oraz 40 osób z zagranicy: Polski, Węgier, Słowacji i Libanu. Gabrysia i Natalia wchodziły w skład międzynarodowej grupy, w której znalazła się także młodzież z Libanu, Słowacji i Węgier. Dziewczynki musiały wykazać się nie tylko wiedzą z zakresu prowadzonych badań, ale także znajomością języka angielskiego.]

tytuł spotkania : GLOBE GAMES – Śluknov

termin: 4-7 maja 2007 r.

liczba uczestników: 3 uczniów z klasy badawczej + 1 nauczyciel

W dniach 4-7.05.2007 r. uczniowie: Mateusz Pomianek, Wojciech Stopyra oraz Piotr Surdej reprezentowali Polskę w czeskich GLOBE GAMES w miejscowości Śluknov. Opiekunem wycieczki była Pani Ewelina Kardaś. W międzynarodowych Globe Games brali udział uczniowie z Hiszpanii, Finlandii, Słowacji, Węgier, Czech i Polski. Chłopcy musieli wykazać się nie tylko wiedzą z zakresu prowadzonych badań, ale także znajomością języka angielskiego lub niemieckiego.

o konkursy

temat konkursu: I Ogólnopolska Olimpiada Programu GLOBE

termin: 27.03.2007 r.

liczba uczestników :9 uczniów

krótki opis

W dniu 27. 03. 2007 r. dziewięcioro uczniów z klasy badawczej brało udział w I Ogólnopolskiej Olimpiadzie Programu GLOBE zorganizowanej z okazji 10- lecia tego Programu w Polsce. Trzy uczennice zakwalifikowały się do bezpłatnego pobytu w Kampinowskim Parku Narodowym w Starej Dąbrowie w dniach 17-20 czerwca 2007 r. Były to : Gabriela Bardź, Natalia Motyka i Agata Bassara.

zdobyte nagrody: II miejsce: Gabriela Bardź i Natalia Motyka

III miejsce: Agata Bassara

4. Programy autorskie

Temat programu autorskiego KLASA BADAWCZA

Wprowadzenie innowacji zostało poprzedzone przystąpieniem Gimnazjum Nr 10 do programu badawczo-edukacyjnego GLOBE.

W dniu 16.11.2004 r. odbyła się konferencja szkoleniowa Rady Pedagogicznej w Gimnazjum Nr 10 w Rzeszowie. Konferencja poprzedzona była prezentacją multimedialną przygotowaną przez Panią mgr Ewelinę Kardaś. Temat spotkania to: „Jak powiązać elementy Programu GLOBE z programem nauczania w gimnazjum”.Podczas konferencji wypracowano dokumenty, które wskazują jakie treści z podstawy programowej powinny zostać poszerzone w ramach realizacji tego programu. Autorem innowacji była Pani mgr Ewelina Kardaś. Główna przyczyna powstania to potrzeba związana z dostosowaniem kształcenia do zmian wynikających z postępu naukowo-technicznego. Innowacją objęta jest klasa 3b i kończy się ona w czerwcu 2008 r.

Przewidywane efekty – korzyści wdrożenia innowacji. Innowacja kończy się w czerwcu 2008 r

Uczniowie

ü prowadzą obserwacje i pomiary,

ü zapisują dane,

ü poznają znaczenie dokładności i precyzji,

ü dzielą się uzyskanymi wynikami z innymi uczniami i naukowcami,

ü prowadzili badania laboratoryjne w Zakładzie Chemii Organicznej Politechniki Rzeszowskiej,

ü formułują pytania,

ü testują hipotezy,

ü tworzą teorie uzasadniające uzyskane dane,

ü wykorzystują różnorodne instrumenty naukowe (kalibrują je),

ü próbują zrozumieć potencjalne źródło błędu w pomiarach wykonywanych tymi instrumentami,

ü mają do czynienia z prawdziwymi danymi, zebranymi bądź przez nich samych, bądź uzyskanymi z innych szkół uczestniczących w Programie GLOBE na całym świecie

5. Refleksja z realizacji innowacji po dwóch latach

Na lekcjach chemii zostały zrealizowane następujące tematy zgodne z protokołem GLOBE:

Ø Sprzęt i szkło laboratoryjne w Programie edukacyjnym GLOBE

Ø Kwaśne deszcze- uczymy się posługiwać pH-meterm

Ø Oznaczanie zawartości rozpuszczonego tlenu metodą Visco Color

Ø Zanieczyszczenia wód naturalnych- zawartość azotynów i azotanów

Ø Sposoby usuwania zanieczyszczeń wód

W związku ze zwiększoną liczbą godzin chemii poszerzano zagadnienia dotyczące kwasów, zasad i soli w ramach projektu współpracy. W roku szkolnym 2006/2007 Gimnazjum Nr 10 oraz Koło Naukowe Studentów Chemii ESPRIT Politechniki Rzeszowskiej zawarły umowę o charakterze współpracy dydaktycznej. Opieki nad uczniami klasy 2b podjęła się Pani Ewelina Kardaś, natomiast opieki merytorycznej nad studentami Pan dr hab. inż. Wiktor Bukowski, prof. PRz.

Uczniowie klasy badawczej raz w miesiącu od listopada 2006 r. do czerwca 2007 r. brali udział w zajęciach laboratoryjnych na zasadzie lekcji pokazowych oraz samodzielnych ćwiczeń. Plan zajęć został ustalony pomiędzy autorami projektu: Panią Eweliną Kardaś oraz Panem Wiktorem Bukowskim i został dostosowany do programu nauczania chemii w gimnazjum w klasie II. Celem tych zajęć było poszerzenie zainteresowań z zakresu wiedzy przyrodniczej, pokazanie laboratorium chemicznego oraz wykształcenie u uczniów umiejętności posługiwania się sprzętem i szkłem laboratoryjnym. Każda grupa składała się z 15 osób. Studenci z KNSCH ESPRIT przygotowywali zestawy doświadczeń chemicznych zgodnych z wcześniej zatwierdzonym planem.

W ramach zajęć uczniowie poznali:

ü Sprzęt i szkło laboratoryjne

ü Zasady sączenia pod zmniejszonym ciśnieniem

ü Metody otrzymywania kwasów, zasad i soli ze szczególnym uwzględnieniem reakcji strąceniowych

ü Zastosowanie reakcji elektrolizy

ü Zastosowanie wskaźników do określania odczynu roztworu

Ponadto nabyli umiejętności:

ü Zmontowania prostego zestawu do destylacji

ü Posługiwania się areometrem

ü Wyznaczenia gęstości wody metodą piknometryczną

ü Miareczkowania alkacymetrycznego

Na zakończenie kursu otrzymali stosowne zaświadczenia.

Badania atmosferyczne klasa badawcza wykonuje od stycznia 2006 r. pod kierunkiem Pani Romany Januszewskiej – Jahn (10 osób). Uczniowie wcześniej zostali przeszkoleni na dodatkowych zajęciach zorganizowanych przez nauczyciela. Na lekcjach geografii poszerzono wiadomości dotyczące obserwacji pogody. Uczniowie prowadzili cały rok szkolny 2005/2006 dziennik obserwacji pogody zbierając dane dotyczące temperatury, wielkości opadów, rodzaju chmur, stopniu zachmurzenia i innych zjawisk pogodowych. Uczniowie byli systematycznie oceniani za wykonywanie obserwacji w poszczególnych porach roku. Na lekcji podsumowującej pracę całoroczną wyliczono temperatury średnie dla pór roku oraz średnią roczną amplitudę temperatur powietrza. Uczniowie wykonali także wykres rocznych temperatur i opadów dla zadanej stacji meteorologicznej.

Na lekcjach fizyki Pani Ewa Barć zrealizowała poszerzony temat z protokołu GLOBE dotyczący ciśnienia atmosferycznego:

➢ Co to jest atmosfera ziemska

➢ Jaka jest przyczyna istnienia ciśnienia atmosferycznego

➢ Zależność ciśnienia od wysokości

➢ Wpływ ciśnienia na warunki pogodowe (niż i wyż)

➢ Dostrzeganie i wyjaśnianie zjawisk, które są konsekwencją ciśnienia atmosferycznego

➢ Pomiar ciśnienia atmosferycznego

Od kwietnia 2005r. badania kółka ekologicznego GLOBE zostały poszerzone o badania fenologiczne. Opiekę nad nimi sprawuje Pani mgr Beata Tutaj, która przeszkoliła dwie uczennice z klasy badawczej do prowadzenia badań. Wspólnie z nimi wybrała i opisała drzewko globowskie, zaznaczając zdrową gałąź na obrzeżu drzewa. Dzieci obserwują wzrost liści, natomiast na jesieni ich obumieranie.

W dniu 27. 03. 2007 r. dziewięcioro uczniów z klasy badawczej brało udział w I Ogólnopolskiej Olimpiadzie Programu GLOBE zorganizowanej z okazji 10- lecia tego Programu w Polsce. Trzy uczennice zakwalifikowały się do II etapu, który odbył się w Kampinoskim Parku Narodowym w Starej Dąbrowie w dniach 17-20 czerwca 2007 r. Były to : Gabriela Bardź, Natalia Motyka i Agata Bassara.

W dniach 10-13.06.2006 r. Klasa badawcza uczestniczyła w Seminarium Uczniowskim dla uczniów działających w Programie GLOBE w Szklarskiej Porębie pod opieką mgr Eweliny Kardaś i mgra Jerzego Motyki. W GLOBE GAMES uczestniczyli uczniowie ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponad gimnazjalnych z całej Polski. Podzieleni byli na grupy konkursowe. Poszczególne grupy miały za zadanie odnalezienie kilkunastu stanowisk pomiarowych w pierwszym i drugim dniu trwania konkursu. Stanowiska te znajdowały się na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego.

W dniach 17- 20 czerwca 2007 r. sześcioro uczniów z klasy badawczej uczestniczyło w Ogólnopolskich GLOBE GAMES w Starej Dąbrowie. Spotkanie będące seminarium uczniowskim miało charakter warsztatów terenowych. Opiekunem była Pani Ewelina Kardaś. W GLOBE GAMES uczestniczyli uczniowie ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponad gimnazjalnych z całej Polski. Podzieleni byli na grupy konkursowe. Poszczególne grupy miały za zadanie odnalezienie kilkunastu stanowisk pomiarowych w pierwszym i drugim dniu trwania konkursu. Stanowiska te znajdowały się na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Na każdym stanowisku drużyna dostawała zestaw zadań do wykonania. Seminarium dla uczniów było formą wyróżnienia najaktywniejszych szkół działających w Programie GLOBE tzn. takich, które regularnie prowadzą i raportują wyniki pomiarów. Podczas Konferencji Dyrektorów w dniu 20 kwietnia 2007 r. ogłoszony został ranking szkół, w wyniku którego nasze Gimnazjum znajduję się na13 miejscu Tak wysoki wynik jest motywacją do dalszej pracy oraz pokazuje celowość powstania innowacyjnej klasy badawczej.

W dniu 20 kwietnia 2007 r. Pani Grażyna Lachcik i Pani Ewelina Kardaś uczestniczyły w Konferencji Dyrektorów Programu GLOBE w Ośrodku Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska w Warszawie. Podczas konferencji został ogłoszony ranking szkół aktywnie działających w Programie GLOBE, w wyniku którego Gimnazjum Nr 10 znalazło się na 13 miejscu. Na konferencji Pani Ewelina Kardaś przygotowała sprawozdanie z realizacji innowacji pedagogicznej w klasie badawczej i turystycznej w formie prezentacji multimedialnej Power Point. Podczas konferencji zgłoszono także udział naszego Gimnazjum w Seminarium Uczniowskim w Starej Dąbrowie na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego.

W dniu 6.03.2007 r. uczniowie z klasy 2b i 1d uczestniczyli w Dniach Otwartych Gimnazjum Nr 10 prezentując badania, które systematycznie wykonują w celu lepszego zrozumienia otaczającego ich środowiska.

W dniu 27. 03. 2007 r. dziewięcioro uczniów z klasy badawczej brało udział w I Ogólnopolskiej Olimpiadzie Programu GLOBE zorganizowanej z okazji 10- lecia tego Programu w Polsce. Trzy uczennice zakwalifikowały się do II etapu, który odbył się w Kampinoskim Parku Narodowym w Starej Dąbrowie w dniach 17-20 czerwca 2007 r. Były to : Gabriela Bardź, Natalia Motyka i Agata Bassara.

W dniach 17- 20 czerwca 2007 r. sześcioro uczniów z klasy badawczej oraz trzech uczniów z klasy 1 d uczestniczyli w Ogólnopolskich GLOBE GAMES w Starej Dąbrowie. Spotkanie będące seminarium uczniowskim miało charakter warsztatów terenowych. Opiekunem była Pani Ewelina Kardaś. W GLOBE GAMES uczestniczyli uczniowie ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponad gimnazjalnych z całej Polski. Podzieleni byli na grupy konkursowe. Poszczególne grupy miały za zadanie odnalezienie kilkunastu stanowisk pomiarowych w pierwszym i drugim dniu trwania konkursu. Stanowiska te znajdowały się na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Na każdym stanowisku drużyna dostawała zestaw zadań do wykonania. Seminarium dla uczniów było formą wyróżnienia najaktywniejszych szkół działających w Programie GLOBE tzn. takich, które regularnie prowadzą i raportują wyniki pomiarów. Tak wysoki wynik jest motywacją do dalszej pracy oraz pokazuje celowość powstania innowacyjnej klasy badawczej i klasy turystycznej.

W wyniku działalności kółka ekologicznego GLOBE Atmosfera i Hydrologia nasze gimnazjum dostaję podziękowania ze strony amerykańskiej za systematyczne i dokładne prowadzenie badań. Po 4 latach działalności posiadamy tytuł „Chief Scientis`t Honor Roll” w trzech kategoriach:

- Climate,

- Clouds,

- Hydrology.